ಅಕ್ಷರಗಳೆಲ್ಲ ಹೊಕ್ಕಳದ ಮೂಲ ಭಾಗದಿಂದ ಹೊರಟ ಶಬ್ದವೊಂದಲಂದ ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆ. ಹಾಗೆ ಹೊರಟ ಶಬ್ದವು ಗಂಟಲು, ದವಡೆ, ಮೂರ್ಧ (ನಾಲಗೆಯ ಮೇಲ್ದಾಗದ ಭಾಗ), ತುಣ, ಹಲ್ಲು(ದಂತ್ಯ ಅಕ್ಷರಗಳು) – ಇತ್ಯಾದಿ ಅವಯವಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಅಕ್ಷರಗಳಾಗುತ್ತವೆ.
ಕಂಠ ಅಕ್ಷರಗಳು
ಕಂಠಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆ.
- ಉದಾ : ಕ, ಖ, ಗ, ಫ, ಐ & ಅ, ಆ, ಹ, ಏಸರ್ಗ (8)
ತಾಲವ್ಯ ಅಕ್ಷರಗಳು :
(ದವಡೆಯ) ಸಹಾಯದಿಂದ ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆ.
- ಉದಾ : ಚ, ಛ, ಜ, ಝ, ಞ & ಇ, ಈ, ಯ, ಶ
ಮೂರ್ಧನ್ಯ ಅಕ್ಷರಗಳು
ಮೂರ್ಧಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ನಾಅಗೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಚಾಚಿ ಬಾಯ ಮೇಲ್ಬಾಗವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿದಾಗ ಉಚ್ಚಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
- ಉದಾ : ಟ, ಠ, ಡ, ಢ, ಣ & ಋ, ರ, ಹ
ದಂತ್ಯ ಅಕ್ಷರಗಳು
ಹಲ್ಲುಗಳ ಬಳಿ ಹುಟ್ಟುವ ಅಕ್ಷರ ಗಳಿಗೆ ದಂತ್ಯ ಅಕ್ಷರಗಳು.
- ಉದಾ : ತ, ಥ, ದ, ಧ, ನ & ಲ, ಸ
ಓಹ್ಮ ಅಕ್ಷರಗಳು
ತುಣಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆ.
- ಉದಾ : ಪ, ಫ, ಬ, ಭ, ಮ & ಉ, ಊ,
ಅನುನಾಸಿಕಗಳು
ನಾಸಿಕದ (ಮೂಗು) ಸಹಾಯದಿಂದ ಹುಟ್ಟುತ್ತವೆ.
- ಉದಾ : ಜ, ಞ, ಣ, ನ, ಮ
ಕಂಠತಾಲು
ಕಂಠ ಮತ್ತು ತಾಲು (ದವಡೆ)
- ಉದಾ : ಎ, ಏ, ಐ
ಕಂಠೋಷ್ಣ
ಕಂಠ ಮತ್ತು ಒಶ್ಠ್ಯ
- ಉದಾ : ಒ, ಓ, ಔ
ಧಾಂತೋಷ್ಟ್ಯ
ದಂತ (ಹಲ್ಲು) ಮತ್ತು ಓಕ್ಸ್ (ತುಟಿ)
- ಉದಾ : ವ
ಕಂಠನಾಸಿಕ
ಕಂಠ ಮತ್ತು ನಾಸಿಕ (ಮೂಗು)
- ಉದಾ : ಅನುಸ್ವಾರ (೦)